WESTMINSTER (NV) - Ðêm cuối tháng 3, hội trường nhật báo Người Việt lại trở nên đông đúc, nhộn nhịp, và tất bật. Không nhiều người trẻ xuất hiện ở buổi sinh hoạt văn nghệ này. Ða phần là người tóc đã điểm sương, hay đang bước vào tuổi trung niên thâm trầm. Hiếm người đến một mình. Họ đến cùng gia đình. Hay đi cùng bè bạn. Ðến để dự đêm tưởng niệm một năm ngày mất của nhạc sĩ Nguyễn Ðức Quang. Ðến để nghe lại những ca khúc của dòng nhạc Du Ca - trẻ trung, sôi nổi, hào hùng, bi tráng. Và không chỉ có vậy. Ðến để cùng nhìn nhau, ôn lại, nhắc nhớ những ngày đã qua, của một thời tuổi trẻ, nhiệt huyết và mê say. Như một tục lệ, một nét văn hóa đầy tính nhân bản, những phút đầu của buổi họp mặt giỗ kỵ, người ta luôn lắng lòng, hướng tâm tư mình về với người đã khuất - nhạc sĩ Du Ca Nguyễn Ðức Quang, trưởng xưởng sáng lập Phong Trào Du Ca Việt Nam. Trên sân khấu Người Việt tối nay, người xem không còn nhìn thấy con người thật bằng xương bằng thịt Nguyễn Ðức Quang, người nhạc sĩ ôm đàn guitar, hát, nói, với tất cả nhiệt tình, nhiệt huyết, đánh thức người ta dậy, thôi thúc người ta vỗ tay, và khiến người ta phải mở miệng ra, hát cùng ông, cùng mọi người, dù khi ông còn trẻ, dù khi ông bước gần đến tuổi 70, dù khi ông trở lại sân khấu sau một cơn trọng bệnh. Trên sân khấu Người Việt tối nay, người xem chỉ còn được nhìn Nguyễn Ðức Quang qua màn ảnh. Vẫn là người nhạc sĩ ấy, vẫn cây guitar ấy, vẫn gương mặt, ánh mắt, và giọng nói trầm ấm ấy, nhưng tâm tình ông gửi lại nghe ra có điều gì xao xuyến quá: “Chúng ta đã phải đi xa, phải khổ sở, phải đấu tranh với thần chết để cuối cùng chúng ta có được sự tự do. Giá đó là quá lớn. Nhưng giá đó theo tôi không phải chỉ dành riêng cho chúng ta hưởng, chúng ta mong muốn những người đồng bào của chúng ta ở trong kia cùng hưởng…” Tại sao chúng ta mãi mãi không có được cái lòng của một tình thương yêu nhau cho nó đậm đà, cho nó thật là thân thiết, cho nó có ý nghĩa đầm thắm? Tôi nghĩ rằng bài toán của đất nước Việt  Kỷ niệm một năm ngày mất của nhạc sĩ Du Ca Nguyễn Ðức Quang, chỉ còn những bạn bè, những người gắn bó hát thay người anh Du Ca của mình, những ca khúc của một thời Du Ca. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt) Trên sân khấu Người Việt tối nay, chỉ còn những bạn bè, những người gắn bó cùng Nguyễn Ðức Quang để làm nên một “phong trào Du Ca không chỉ của giới trẻ mà thực ra là của mọi giới từ năm 1965 đến 1975,” hát thay người anh Du Ca của mình, những ca khúc của một thời. Nhiều lắm những gương mặt của một thời Du Ca cùng tề tựu về nhân ngày giỗ đầu của Nguyễn Ðức Quang, như lời giới thiệu của ông Hoàng Ngọc Tuệ, một trong những huynh trưởng của Du Ca: “Người ở xa, có anh Nguyễn Thiện Cơ từ Sài Gòn sang, ở gần có các bạn ở Bên cạnh nhóm Du Ca Bắc Trong khách đến tham dự, có người là ca sĩ, có người là họa sĩ, có người là bác sĩ, có người là xướng ngôn viên, có người là kỹ sư, có người là nhà báo, có người làm kinh doanh, có người làm khoa học, có người buôn bán, có người về hưu,... Có người còng lưng vì năm tháng, có người vẫn còn dẻo dai ngồi từ bên dưới hát thật to, vỗ tay thật rát, cho thỏa thuê những khúc nhạc Du Ca. Vài nét chấm phá trong lời phát biểu của ông Hoàng Ngọc Tuệ đã giúp những người có mặt có dịp nhìn lại một cách bao quát hơn “3 đặc điểm chưa hề có trong lịch sử của phong trào Du Ca”: “Về văn hóa, phong trào Du Ca thực sự khơi dậy trong lòng quần chúng và giới trẻ tình tự dân tộc và tình yêu thương quê hương đồng bào và đất nước. Về xây dựng con người, nhạc Du Ca của Nguyễn Ðức Quang luôn gây ý thức tác động lên người nghe và người hát để tự họ chọn con đường đi của mình, con đường đi trong sáng, phục vụ lành mạnh với ý chí đấu tranh, với lòng nhân ái và công chính. Về lãnh vực chính trị, sự ra đời của Du Ca và những ca khúc do nhạc sĩ Nguyễn Ðức Quang sáng tác ca ngợi tự do dân chủ, nặng lời phê phán sự hèn yếu của chế độ miền Nam lúc bấy giờ, đòi hỏi sự đổi mới toàn diện.” Trên đặc điểm đó, người tham dự đêm tưởng niệm một năm ngày mất của nhạc sĩ Du Ca Nguyễn Ðức Quang lại cùng nhau lắng nghe tiếng đàn thùng, nghe lại những bài hát như “Ðoàn ta ra đi,” “Cho đồng bào tôi,” “Xương sống ta đã oằn,” “Về với mẹ cha,” “Giấc ngủ của mẹ,” “Chiều qua Tuy Hòa,” “Bên kia sông,”... Và bao giờ cũng vậy, “Việt Du Ca có sức cuốn hút khác lạ là như vậy. Nhưng như đã nói, đêm cuối tháng 3, nhiều người tìm về nhật báo Người Việt là để cùng nhìn nhau, ôn lại, nhắc nhớ những ngày đã qua, của một thời tuổi trẻ, nhiệt huyết và mê say. Khi khách đã tan, khi sân khấu không còn sáng ánh đèn, họ - những người bạn của Du Ca - quay lại thành vòng tròn, tiếp tục ôm đàn, và hát. Không có ca sĩ. Không có khán giả. Chỉ có những bạn bè. Những người đã qua một thời tuổi trẻ bên nhau, cùng loạn lạc, cùng đau đớn, cùng hờn cùng tủi, để hôm nay đây cùng cười, cùng vui, vì còn được gặp lại nhau, vứt qua những nhọc nhằn của mưu sinh, cơm áo, hận thù, hơn thua. Họ chỉ còn lại những ân tình, bè bạn, có nhau, hát với nhau, khi ngoài trời đêm xuống sâu, mưa vẫn lất phất bay, gió vẫn lắt lay thổi...  Khi khách đã tan, khi sân khấu không còn sáng ánh đèn, họ - những người bạn của Du Ca - quay lại thành vòng tròn, tiếp tục ôm đàn, và hát. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt) Tôi nhìn cảnh đó, thấy mắt mình cay, bởi tôi biết, hình ảnh này sẽ không còn mãi, nơi tha hương này... |
Ngọc Lan/Người Việt