“Nếu tôi có quyền thế tôi sẽ đem sách mà gieo
rắc khắp mặt địa cầu như người ta gieo lúa trong luống cày vậy” Mann Horace
Hà Nội. Mưa. Trời đang mưa...
Tôi không biết tự bao giờ, mưa gắn liền với mỗi chuyến đưa sách
của anh chị chúng tôi đến với các em ở những miền xa xăm. Mỗi lần như thế chúng
tôi lại đùa nhau rằng đó là “mưa hồng ân”. Thấy chúng tôi khổ sở trong mưa, những
chuyến đi xa trong 1 ngày phải di chuyển bằng xe máy để chủ động thời gian và
phương tiện thì có một người nói rằng “chúng nó thật khác người, sướng không
biết đường sướng mà cứ thích vác cái ách sau lưng” hoặc “đúng là đồ ăn
cơm nhà vác tù và hàng tổng”... Nhưng hơn ai hết chúng tôi hiểu được rằng:
Cho đi thì sẽ có nhận lại. Cho đi, chúng tôi đã cho đi thời gian, tiền bạc, sức
khỏe, nhưng ngược lại điều mà chúng tôi nhận lại đó là: niềm vui, niềm hân hoan
của các em khi nhận được sách, niềm hạnh phúc của chính chúng tôi và sâu thẳm
hơn nữa đó là người dân sẽ được nâng cao tri thức, yêu sách hơn, ham học hỏi
hơn và mắt sẽ không bị “mù lòa” nữa.
Tôi nhớ những chuyến đi đầu tiên, để tiện cho công việc cũng như
lịch sinh hoạt của nhà thờ, chúng tôi phải di chuyển bằng xe máy từ sáng sớm
tinh mơ. Bước ra đường trời tối thui, mưa lạnh. Nhưng bóng tối và ướt lạnh
không hề làm chúng tôi trùn bước. chân của chúng tôi, thay vào đó nó còn làm
nghị lực của chúng tôi lớn mạnh hơn nữa. Trừ khi...
Một số lần chưa ra khỏi HN, đã bị cơ động tóm vì lý do rất chi
là ưng “xe chạy quá tốc độ, và gọi lại để kiểm tra giấy tờ”. Thật nực cười!
Nhưng vì để tiếp tục hành trình chúng tôi phải... nín cười, cống nạp vào “quỹ
nhà nước” 450000. Chưa dừng lại ở đó! Khi vừa tới Hà Nam, xe chúng tôi bị nổ lốp.
Mặc dù mưa, lạnh, đói, nghèo thêm chút nữa vì phải cống nạp, lại phải đẩy xe
máy để tìm chỗ sửa, thế nhưng trên môi mỗi người anh em chúng tôi đều ngự trị một
nụ cười, một trái tim ấm, một tấm lòng yêu thương... Ngay trong chuyến đi vừa
qua, chúng tôi đã vượt qua những khó khăn về thời tiết, vượt qua gần 400 cây số
với một trái tim yêu để đưa tri thức tới mảnh đất Yên Thành, Nghệ An – mảnh đất
khô cằn tri thức.
Chúng
tôi sẽ luôn sát cánh bên nhau và tiến về phía trước
Những
trái tim yêu thương
Không
có khó khăn nào có thể cản đường chúng tôi...
Không chỉ gặp khó khăn về không gian, “người đời” mà
chúng tôi còn gặp khó khăn từ chính phía gia đình của mình. Hầu hết những người
thân trong gia đình chúng tôi đều cấm không cho đi đưa sách. Thế nhưng, vì một
tình yêu, vì một lý tưởng chúng tôi đã bất chấp tất cả để được đi, kể cả nói dối.
Chúng tôi biết rằng nói dối bố mẹ người thân ngang với tội bất hiếu. Thật vậy
trong đợt đưa sách vừa qua, 1 người em của chúng tôi đã nói dối gia đình để được
đi và nhận lại là 1 trận đòn nhừ tử. Hình ảnh em bị người bác bắt nằm dài ra
nhà và dùng dây điện để đánh làm tôi đau thắt lại, lúc đó tôi chỉ ước rằng tôi
có thể kéo em ra khỏi cái nhà đó, kéo em về với tôi, lương tôi chẳng lo nổi cho
bản thân mình, tôi chẳng cho em được cuộc sống đầy đủ như bác em, nhưng tôi tin
chắc rằng tôi sẽ nuôi em được bằng cả một trái tim yêu. Hôm nay trên công ty,
em chát với tôi và cho xem những vết tím bầm trên cánh tay, tôi bật khóc, chẳng
hiểu tại sao, tôi lại khóc ngon lành được. Ôi đứa em tội nghiệp của tôi, tôi
thương em, tôi biết rằng em rất đau nhưng em lại cười và nói “sự đau đớn này
thấm vào đâu so với Chúa Giesu”. Tại sao? Tại sao? Tại sao?... hàng ngàn
hàng vạn câu hỏi tại sao lởn vởn trong đầu của tôi, đầu óc tôi u mê lại, tôi muốn
hét lên cho sự bất công này. Tôi biết rằng, chúng tôi đã sai vì đã trót nói dối,
nhưng người lớn cũng phải biết tại sao chúng tôi lại nói dối chứ. Tức nước thì
sẽ vỡ bờ.
Tại sao chúng tôi lại vẫn có thể vượt qua những khó khăn đó và
tiếp tục bước từng bước đi chậm chạp... Vâng, đó là bởi sự mong muốn và niềm
tin mãnh liệt rằng “Việt Nam muốn phát triển bền vững, dân tộc Việt Nam
muốn tiến bộ thì tất cả người dân phải nâng cao tri thức, phải biết yêu sách và
đọc sách”. Nhìn các em tranh giành nhau từng quyển sách, có em khóc nấc
lên vì bạn giật mất cuốn sách mình đang đọc, có những em thấy sách đọc ngấu
nghiến chẳng màng tới mọi thứ chung quanh, có những em chẳng cần kẹo bánh mà chỉ
ngồi đọc cuốn “những bài thuốc chữa trị bằng rau củ quả” mà tim chúng tôi đập rộn
ràng. Có em còn chui xuống gầm bàn, ngồi áp vào chân tôi để tránh sự vồ vập của
các bạn.
và
những nụ cười...
Khát vọng của tri thức... và những say
mê...
Tôi đã liên tưởng tới nạn đói năm 1945, người đói như muối bỏ biển,
tạo nên những cuộc tranh giành thảm khốc... Tôi giật mình khi vô tình đọc một
câu của chú Thạch trên mạng “Dân trí thấp là mảnh đất màu mỡ cho những kẻ
ít học và gian manh làm chính trị thành công”. Ôi tương lai, đất nước
con người Việt Nam rồi sẽ ra sao nếu thiếu hiểu biết, nếu không có tri thức các
em lại được nhồi vào sọ những thứ chẳng lên nhồi...
Việc làm của chúng tôi có người cho rằng “ như muối bỏ biển”
nhưng tôi tin rằng đến một ngày nào đó có thể là 50 năm hay 100 năm dân tộc ViệtNnam
sẽ phát triển bền vững, và là một nước tiến bộ.
Lời kết:
Bài viết này quyện cùng những giọt nước mắt mà con muốn gửi đến
người thân của chúng con rằng: Chúng con yêu bố mẹ, yêu gia đình, nhưng bố mẹ
ơi, ngoài tình yêu gia đình ra chúng con còn phải yêu chính những người anh em
của chúng con đang khóc than ở ngoài kia nữa, rồi cuộc sống của các em sẽ ra
sao nếu các em không có tri thức? Bố mẹ dạy chúng con phải biết đứng lên để đòi
tự do, nhân quyền và dân quyền... thế nhưng bố mẹ lại không cho chúng con có được
tự do ngôn luận, tự do đi đưa sách, tự do đem yêu thương và dòng suối tri thức
đến với các em thiếu may mắn hơn chúng con. Bố mẹ nói việc đó không hề xấu, ngược
lại nó rất tốt, thế tạo sao bố mẹ lại ngăn cấm chúng con? Chẳng nhẽ việc đưa
sách, việc khai trí là điều xấu sao bố mẹ? Khi chúng con đi chúng con đã thấy,
những người em của chúng con mới lên lớp 3 đã phải nghỉ học để đi làm phụ giúp
gia đình lòng chúng con đau thắt lại bố mẹ ạ. Chúng con thấy ánh mắt từ ngơ
ngác, ngạc nhiên đến hạnh phúc khi các em nhận được những cuốn sách mà “chưa
bao giờ được nhìn, sờ và đọc” từ tay chúng con. Chúng con đã thấy những giọt nước
mắt vỡ òa vì hạnh phúc của các em, những giọt nước mắt chia tay lưu luyến bịn rịn
của các em khi phải chia tay chúng con. Chúng con cũng đã thấy sự khao khát tri
thức của những đứa con vùng quê nghèo… Và hơn hết chúng con dần luyện cho con
tim mình luôn hướng về người khác, đôi tai lắng nghe những đồng cảm từ họ, đôi
mắt nhìn đến những khó khăn trong cuộc sống mà họ phải vượt qua và tâm hồn của
chúng con đã hòa vào những nỗi đau của họ để chia sẻ nó. Bố mẹ ơi chúng con thấy
rằng bản thân mình đang bắt đầu gột rửa để có một hình ảnh tốt đẹp hơn rồi ạ. Để
được đi, chúng con đã nói dối bố mẹ, lòng chúng con cũng dằn vặt, cũng day dứt
lắm, thế nhưng con tin rằng mội ngày nào đó người sẽ hiểu chúng con và đồng
hành cùng chúng con.
Muốn gửi đến những người anh em đã đồng hành cùng tôi trong suốt
thời gian qua rằng "tôi sẽ mãi yêu các bạn, chúng ta sẽ luôn vững bước
bên nhau để vượt qua mọi sóng gió của cuộc đời nhé. Tôi cũng xin lỗi vì có đôi
lần tôi làm các bạn buồn, phiền và phải khóc vì tôi".
Cuối cùng, tôi xin trích dẫn câu của Nguyễn An Ninh trong bài viết
"Lý tưởng của thanh niên An Nam - 1923":
"... Văn hóa của chúng ta quá tồi tệ, thua kém... từ nước
xa tới nước gần. Ngay cả trong lĩnh vực làm ăn kinh tế, văn hóa cũ rích không
giúp chúng ta cạnh tranh lẫn nhau và với đối tác quốc tế hiệu quả. Chúng ta phải
thay đổi văn hóa nếu muốn vươn lên, muốn không bị hết nước này, nước kia kéo tới
khiêu khích, đe dọa, lũng đoạn nguồn lực trong nước!..."
90 năm đã qua từ ngày cụ Nguyễn An Ninh viết câu ấy, chúng tôi -
thế hệ con cháu của cụ vẫn lầm lũi đem con tim yêu thương của mình để làm nở những
nụ cười của những em bé Việt Nam đang phải sống trên mảnh đất khô cằn tri thức.
